Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2014

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ (Παντέλ Αγάς)




ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ ή Παντέλ Αγάς

Ο Παντελής Αναστασιάδης του Λαζάρου και της Συμέλας γεννήθηκε το 1896 στο χωριό Τσιμενλί  Σαμψούντας και απεβίωσε στις 27-10-1969 στο χωριό Ποντολίβαδο Καβάλας.
Η οικογένεια του Λάζαρου Αναστασιάδη είχε έξι αγόρια. Τον Ισαάκ ,τον Σταύρο, τον Παναγιώτη που απαγχονίστηκε στην Αμάσεια το 1921,τον Αριστόβουλο, τον Ιερεμία και τον Παντελή, τον αντάρτη Καπετάν Παντέλ-αγά, που ήταν επικηρυγμένος από τους Τούρκους.
Ο Παντελής Αναστασιάδης φοίτησε στο Δημοτικό σχολείο του Τσιμενλί και στη συνέχεια στη Σαμψούντα όπου πήγε ως την Πέμπτη τάξη του Γυμνασίου μένοντας μαζί με τον αδελφό του Παναγιώτη. Δεν πρόλαβε να τελειώσει το Γυμνάσιο γιατί ένα βράδυ κάνοντας βόλτα με άλλα τέσσερα παιδιά έξω από το Δικαστήριο της Σαμψούντας, ο θόρυβος από τα πατήματα των αλόγων ενόχλησε τους Τούρκους και δόθηκε εντολή από τους δικαστές ως το πρωί τα πέντε παιδιά να εκτελεσθούν. Τα τρία παιδιά, μεταξύ των οποίων και ο Παντελής, γλίτωσαν γιατί οι τρείς οικογένειες πρόλαβαν και ειδοποιήθηκαν και έτσι σώθηκαν τα παιδιά τους. Τα δύο άλλα παιδιά δεν πρόλαβαν να ειδοποιηθούν και το πρωί εκτελέστηκαν. Μετά από αυτό το συμβάν, το 1914,τα τρία παιδιά ,ανέβηκαν στα βουνά και πολέμησαν ως αντάρτες τους Τούρκους επί επτά ολόκληρα χρόνια, μέχρι το 1921.
Ενώ ο Παντελής βρισκόταν στα βουνά, ο αδελφός του Ιερεμίας με είκοσι επτά (27)  άλλους νέους,πήγαν έξω από την Σαμψούντα για να πάρουν αλεύρι και αλάτι, και στο γυρισμό έμειναν σ’ ένα μύλο για να ξεκουραστούν και να ψήσουν ‘’λαβάσια’’ (πίτες) για να φάνε προδόθηκαν όμως και σκοτώθηκαν εκτός από τρία άτομα. Μεταξύ των νεκρών παλληκαριών   ήταν και ο Ιερεμίας Αναστασιάδης, που οι Τούρκοι νομίζοντας ότι είναι ο Παντέλ-αγάς, ο αντάρτης, στήσανε το κεφάλι του πάνω σε πάσσαλο στην πλατεία της Σαμψούντας, γιατί τα δύο αδέλφια έμοιαζαν πολύ. Από τους τρείς (3) που έζησαν μετά το αιματηρό αυτό επεισόδιο,ήρθε στην Ελλάδα μόνο ο Σάββας Χατζηιωαννίδης που έμενε στο Ποντολίβαδο Καβάλας και απεβίωσε το έτος 1968.
Το γεγονός ότι από από τις 183.000   Ελλήνων της Αμάσειας, επέζησαν έστω και 50.000 οφείλεται στην προστασία της περιοχής από τους αντάρτες.
Ο Παντελής Αναστασιάδης σε ηλικία μόλις 18 ετών, ανεβαίνει στο βουνό, αγωνίζεται, πολεμάει και διασώζει γυναικόπαιδα .Μάλιστα όπως είναι καταγεγραμμένο με σαράντα επτά (47) αντάρτες και δύο χιλιάδες πεντακόσια (2500)  γυναικόπαιδα κατόρθωσε να αντιμετωπίσει σε πολυήμερη μάχη στο Αγιού-Τεπέ (16-11-1916)  χιλιάδες τακτικού Τουρκικού στρατού με αποτέλεσμα το θάνατο εκατόν δεκαεννιά (119) Τούρκων στρατιωτών και  8  Αξιωματικών  με μοναδική απώλεια  μόνο τεσσάρων (4) ανταρτών.
Επίσης κατά τη μάχη του Νεμπιένταγ της Πάφρας, όπου οι αντάρτες ήρθαν αντιμέτωποι με ολόκληρο Τουρκικό σύνταγμα άριστα εξοπλισμένο προτίμησαν έναν περήφανο θάνατο.


Ο Παντελής Αναστασιάδης
(Παντέλ-Αγάς)
με την σύζυγό του
Φωτεινή Χαραλαμπίδου
την ημέρα του γάμου τους
στον Πόντο το 1915.


Ο Παντελής Αναστασιάδης ήταν υπαρχηγός του Δημήτρη Χαραλαμπίδη(απεβίωσε το 1928), αρχηγού του αντάρτικου σώματος της Σαμψούντας και από το 1915 και γαμπρός του αφού παντρεύτηκε την κόρη του Φωτεινή,το γένος Χαραλαμπίδη, που καταγόταν επίσης από το Τσιμενλί. Η Φωτεινή ήρθε στην Ελλάδα το 1923 μαζί με την οικογένεια του άνδρα της, ενώ ο Παντέλ-αγάς ήρθε στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους μέσω Ρωσίας-Βουλγαρίας και εγκαταστάθηκε στο Ποντολίβαδο Καβάλας.



Τα παιδιά του Παντελή Αναστασιάδη
(Παντέλ-αγά) Παναγιώτης-Ιερεμίας και Όλγα.











Το ζευγάρι απέκτησε τρία παιδιά, τον Παναγιώτη και την Όλγα που είναι δίδυμοι και γεννήθηκαν στο Ποντολίβαδο το 1925 και διαμένουν στην Καβάλα και τον Ιερεμία που γεννήθηκε επίσης στο Ποντολίβαδο το 1935 και διαμένει στην Θεσσαλονίκη.














Ο ΠαντελήςΑναστασιάδης από τα έτη 1962-1965  στο Ποντολίβαδο Καβάλας έγραψε μια ανέκδοτη εργασία-αφήγηση για τα ιστορικά αντάρτικα γεγονότα από το 1913-1923 στην περιοχή της Σαμψούντας και της Πάφρας, όπως τα έζησε ο ίδιος.




                     




























ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ... " ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ (Παντέλ Αγάς) "

Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου 2014

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ (Τελή Λάζαρος)







ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ (ΤΕΛΗ ΛΑΖΑΡΟΣ)



Εσχιάς-εκδικητής (Αρματωλός περιοχής Πάφρας του Πόντου),γεννήθηκε στο χωριό Παπασοόν της Πάφρας το 1870.Συνελήφθη από τους Τούρκους το 1890 και δικάσθηκε ισόβια.Το 1909 αφέθηκε ελεύθερος από τους Νεότουρκους.Οι Τούρκοι τον έκαψαν ζωντανό μαζί με την γυναίκα του το 1916 σε αχυρώνα του χωριού του.


ΠΗΓΗ:vatolakkos



Παρακαλώ,όποιος έχει παραπάνω στοιχεία,να επικοινωνήσει μαζί μου masmanidisgr@gmail.com



























ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ... " ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ (Τελή Λάζαρος) "

ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΑΝΤΑΡΤΕΣ







ΚΟΥΤΣΟΓΛΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ (ή Καρατσοτσούκ)



Εσχιάς-Εκδικητής (Αρματωλός περιοχής Πάφρας του Πόντου),γεννήθηκε στο χωριό Κουρλεντάνι της Πάφρας,Από τους πιο φημισμένους εκδικητές-αρματωλούς του Δυτικού Πόντου.Από το 1918 γίνεται διώκτης των Τούρκων οι οποίοι τον επικηρύσσουν για 5.000 χρυσές λίρες.











ΚΟΤΣΕΡΙΔΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ (ΧΙΝΤΑΣ)



Εσχιάς-εκδικητής (Αρματωλός περιοχής Πάφρας του Πόντου),γεννήθηκε στο χωριό Ζεϊνέα της Πάφρας του Πόντου 1810.Διώκτης των Τούρκων,το1844 και μετά από ολοήμερη μάχη με Τούρκους χωροφύλακες πυρπολείται μέσα στο σπίτι του.
















ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΙΔΗΣ (ΚΟΤΖΑΜΠΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ)



Εσχιάς-εκδικητής (Αρματωλός περιοχής Πάφρας του Πόντου),γεννήθηκε το 1802 στο χωριό Γίμηνος Πάφρας.Απαγχονίσθηκε από τους Τούρκους το 1870.














Παρακαλώ,όποιος έχει παραπάνω στοιχεία,να επικοινωνήσει μαζί μου masmanidisgr@gmail.com


ΠΗΓΗ:vatolakkos






















ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ... " ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΑΝΤΑΡΤΕΣ "

Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου 2014

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ (Κοτζά Αναστάς)





O τελευταίος Ακρίτας του Πόντου


Αναστάσιος Παπαδόπουλος (Κοτσά Αναστάς): 
Ένας άγνωστος αγωνιστής της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας
Του Λάζαρου Παπαδόπουλου,από Νεράϊδα Κοζάνης


Η ζωή και η δράση του Αναστάσιου Παπαδόπουλου είναι ένα κομμάτι από το πάζλ των γεγονότων που διαδραματίστηκαν την περίοδο 1915-1922 στον Πόντο. Ο νεαρός οπλαρχηγός ήταν από τους πρωτοπόρους της Αντίστασης στα δύσκολα χρόνια της ποντιακής γενοκτονίας και πέρασε στην ιστορία και στο θρύλο ως Κοτσά Αναστάς (Μεγάλος Αναστάσης). Γεννήθηκε το 1896 στο χωριό Εντίκ Πουνάρ της Έρπαα (αρχαία Ηράκλεια) και ήταν γιος πολύτεκνης αγροτικής οικογένειας και εγγόνι ιερέα. Μεγάλωσε μέσα σε ένα ελληνορθόδοξο περιβάλλον και γαλουχήθηκε με τα νάματα και τα ιδανικά του ανθρωπισμού και της ελευθερίας. Από μικρός έδειξε ότι ήταν ατίθασος και δυναμικός χαρακτήρας, με σπάνιες όμως ευαισθησίες υπέρ των αδύναμων και των κατατρεγμένων. 
Το 1915 επιστρατεύεται στον οθωμανικό στρατό και αντιμετωπίζει πολλές δυσκολίες στο Τάγμα Εργασίας που υπηρετούσε. Αντιλήφθηκε γρήγορα ότι τα τάγματα αυτά ήταν «τάγματα θανάτου», ένα καλοστημένο εργαλείο μεθοδικής εξόντωσης των Ελλήνων, κατά το πρότυπο της φοβερής σφαγής των Αρμενίων που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς. Καταφέρνει να δραπετεύσει και μαζί με άλλους φυγόστρατους χωριανούς του ανεβαίνει στο βουνό Τοπ-τσαμ. Με ξεκάθαρες πλέον τις αντιλήψεις του για ένοπλη αντίσταση απέναντι στην τουρκική βαρβαρότητα, εντάσσεται στη μικρή ανταρτική ομάδα του Καπετάν Γιακώβ (Ιάκωβου Καρατελίδη). Η ένοπλη αυτή ομάδα μεγάλωνε καθημερινά με την προσέλευση νέων φυγάδων από τα γύρω χωριά του Τοπ-τσαμ. Έτσι δημιουργήθηκε ένα αξιόμαχο αντάρτικο σώμα που ως κύριο στόχο είχε την αυτοάμυνα και την προστασία του ελληνικού πληθυσμού που ήταν έρμαιο των λεηλασιών, των εξευτελισμών και των εκτελέσεων.    
Το αντάρτικο φουντώνει
Το 1916 η Γενοκτονία συστηματοποιείται και το αντάρτικο φουντώνει. Οι αντάρτες δέχονται αλλεπάλληλες επιθέσεις από τον τουρκικό στρατό και σε μία από αυτές σκοτώνεται ο Καπετάν Ιακώβ. Την ηγεσία των ανταρτών αναλαμβάνει ο εικοσάχρονος τότε Αναστάσιος Παπαδόπουλος που, παρά το νεαρό της ηλικίας του, θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην εποποιία των αντάρτικων του Πόντου. Ήταν ψηλός στο ανάστημα, βροντόφωνος, τολμηρός και γρήγορος στις αποφάσεις του. Με δύναμη 700 οπλιτών αποκρούει όλες τις επιθέσεις των Τούρκων, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει και τα αντάρτικα σώματα της Κάβζας. Η παλικαριά του γίνεται σύντομα γνωστή παντού και η δράση του δίνει ελπίδες στους Έλληνες. Συμμετείχε σε μάχες με πολλούς κινδύνους στις οποίες επέδειξε μεγάλο θάρρος και φυσική δύναμη . Έδινε μεγάλο βάρος στη διάσωση των γυναικόπαιδων και ως προστάτης των αμάχων λατρεύτηκε από τους Έλληνες του Πόντου.
Τον Απρίλιο του 1921 εμφανίζεται στην Έρπαα ο δήμιος των Ποντίων, Τοπάλ Οσμάν και με τους 3.000 Τσέτες του μετατρέπει την περιοχή σε μια πραγματική κόλαση. Αφήνει πίσω του καμένη γη και πτώματα, μα δεν τολμάει να συγκρουστεί με τους αντάρτες. Τρομοκρατημένοι οι άμαχοι εγκαταλείπουν τα χωριά τους και ανεβαίνουν στα βουνά αναζητώντας την προστασία των ανταρτών. Πάνω από 12.000 γυναικόπαιδα φιλοξενούνται πλέον από τον Κοτσά Αναστάς στην οροσειρά Τοπ-τσαμ. Επρόκειτο για μια οροσειρά-φυσικό οχυρό αντίστασης που συνεχώς ενισχύονταν, αλλά και ένα καταφύγιο σωτηρίας.
Η αριθμητική ενίσχυση των ανταρτών προκάλεσε την παρέμβαση του κεμαλικού στρατού που ξεκίνησε νέες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις. Στις 11 Νοεμβρίου 1921 μια ολόκληρη μεραρχία με επικεφαλής τον Λίβα πασά σφυροκοπεί το Τοπ-τσαμ. Ύστερα από σκληρές μάχες 52 ημερών ο Αναστάσιος Παπαδόπουλος απέκρουσε όλες τις επιθέσεις προκαλώντας στο στράτευμα του πασά απώλειες 700 αντρών. Μετά την αποτυχία του Λίβα πασά οι Τούρκοι έριξαν νέες δυνάμεις εναντίον των ανταρτών. Επικεφαλής τους αυτή τη φορά ήταν ο στρατηγός Τσεμάλ Τζεβίτ, μέγας ανθέλληνας με εκατοντάδες εκτελέσεις αμάχων στο ενεργητικό του. Με δύναμη 10.000 αντρών ανέλαβε δράση, δίνοντας υπόσχεση στον Κεμάλ ότι θα εξολόθρευε τους αντάρτες. Οι υποσχέσεις του όμως θα διαψευστούν στο χωριό Δαζλί, όπου στις 23 Φεβρουαρίου το 1922 παθαίνει πανωλεθρία. Οι Τούρκοι αιφνιδιάζονται και αποχωρούν, αφού στο πεδίο της μάχης πέφτει νεκρός και ο ίδιος ο στρατηγός τους. Την ημέρα εκείνη τελείωνε και η δολοφονική δράση της Μεραρχίας Γιλντιρίμ (Κεραυνός). Τον Οκτώβριο του 1922 επανέρχεται ο Λίβα πασά και επιλέγει τη διπλωματική οδό, καλώντας τους αντάρτες σε διαπραγματεύσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ελληνικός Στρατός δεν αξιοποίησε ποτέ τη δυναμική του ποντιακού αντάρτικου που αποτελούσε απειλή στα νώτα του κεμαλικού στρατού. Στις δύσκολες εκείνες στιγμές οι αντάρτες βρίσκουν βοηθούς τους Τσερκέζους, οι οποίοι τους πουλάνε όπλα και τους δίνουν τρόφιμα και πληροφορίες.
Σύμβολο αντίστασης
Ήταν ένα ένδοξο αντάρτικο το οποίο δεν έχει καταγράψει ούτε μια στρατιωτική ήττα στις μάχες του με τους Τούρκους. Ακόμα και όταν η Ελλάδα συνθηκολογούσε και το μικρασιατικό όνειρο θάβονταν στα ερείπια της φλεγόμενης και ματωμένης Σμύρνης, ο Κοτσά Αναστάς νικούσε σε άλλη μια μάχη τους κεμαλικούς. Για τους νεότουρκους εθνικιστές, ο Κοτσά Αναστάς υπήρξε ο βραχνάς τους. Για τους Έλληνες του Πόντου ήταν το σύμβολο της αντίστασης και της σωτηρίας, καθώς έφραξε το δρόμο προς την ολοκληρωτική καταστροφή. Ο θρυλικός καπετάνιος δολοφονήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου του 1922 από Τσέτες, στο χωριό Εζενούς, μετά τη συμφωνία ανταλλαγής των πληθυσμών και παρά την αμνηστία που είχε δοθεί. Αφιέρωσε τον εαυτό του σε μια πανανθρώπινη υπόθεση και πότισε με το αίμα του τη γη που υπερασπίστηκε με την ψυχή του και το όπλο του, ως ένας πραγματικός γιος του Διγενή Ακρίτα. Ήταν ο τελευταίος ακρίτας του Πόντου.
Έχουν περάσει 91 χρόνια από τότε. Κι όμως, το πέρασμα από τη γενοκτονία στην αντίσταση, αυτό το κομμάτι της εποποιίας του Ποντιακού Ελληνισμού, είναι σήμερα σε απελπιστικό βαθμό άγνωστο. Ήταν ένας αυθόρμητος και μέχρις εσχάτων αγώνας που έσωσε την τιμή και την υπόληψη του ποντιακού λαού και μπορεί θαυμάσια να παραλληλιστεί με την επανάσταση που ξεκίνησαν οι Έλληνες το 1821. Οι Πόντιοι αγωνιστές, όπως ο Αναστάσιος Παπαδόπουλος, ήταν λαϊκοί ήρωες που όρθωσαν το ανάστημά τους και αντιτάχθηκαν στις δυνάμεις της βίας, του σωβινισμού και του ρατσισμού του τουρκικού καθεστώτος. Ήταν αγνοί πατριώτες που αγωνίστηκαν για την ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, δίνοντας καθημερινά μαθήματα αυτοθυσίας. Και φυσικά ποτέ δεν σκέφτηκαν να καρπωθούν υλικά τον αγώνα τους, όπως έπραξαν διάφοροι καιροσκόποι στη νεότερη ιστορία της Ελλάδας, και σήμερα έχουν μερίδιο ευθύνης για την κατάντια της χώρας μας.

«Να ξέρουμε, όχι να κρύβουμε»


Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί ότι το κείμενο αυτό δεν έχει αντιτουρκικό χαρακτήρα. Και όπως αναφέρει ο Δημήτρης Ψαθάς στο βιβλίο του Η Γη του Πόντου: «…Ούτε επιτρέπεται να θυσιάζουμε την ιστορική αλήθεια σε καμία σκοπιμότητα, όπως, δυστυχώς, καθιερώθηκε να γίνεται απ’ τον καιρό που χαράχτηκε η λεγόμενη ελληνοτουρκική φιλία. Η άστοχη τακτική της αποσιώπησης των γεγονότων της Ιστορίας ήταν ίσως κι ένας απ’ τους λόγους που τόσο άσχημα πορεύτηκε η “φιλία” με τους Τούρκους. Να ρίξουμε το πέπλο της λήθης στο παρελθόν αλλά να ξέρουμε, όχι να κρύβουμε….».
Να ξέρουμε, λοιπόν. Γι’ αυτό είναι ανάγκη να κρατάμε ζωντανή τη μνήμη των αγωνιστών που πρόσφεραν στον Ποντιακό Ελληνισμό, έτσι ώστε να έρθει κάποτε η μεταθανάτια δικαίωσή τους από την Ελληνική Ιστορία. Να θωρακίσουμε την ιστορική αλήθεια μέσα από τις αξίες της ειρήνης, της συνύπαρξης και της αλληλεγγύης των λαών.


ΠΗΓΗ:Δρόμος της Αριστεράς























ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ... " ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ (Κοτζά Αναστάς) "

ΔΕΔΕΟΓΛΟΥ ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ







Ιπποκράτης Δεδέογλου ή Ιππόκ Αγάς
Ιπποκράτης Δεδέογλου ή Ιππόκ Αγάς,αρχηγός του βουνού Νεπιέν Ντάγ,
υπό του γενικού αρχηγού Αντών Πασά

(Από μαρτυρία, του Παναγιωτίδη Ελευθέριου το γένος Δεδέογλου):

Από διηγήσεις της μητέρας μου και ανεψιάς του Ιπποκράτη:
Το Τουρκικό κράτος επικήρυξε τον Ιπποκράτη Δεδέογλου όπως και πολλούς άλλους και κυκλοφόρησε ένα βιβλίο στο οποίο υπήρχε η φωτογραφία του, η δράση του και η επικήρυξη.
Αυτό το βιβλίο αργότερα κατά την διάρκεια της Βουλγαρικής κατοχής έπεσε στα χέρια των Βουλγάρων. Οι Βούλγαροι κρατούντες της περιοχής θεώρησαν τον Ιπποκράτη Δεδέογλου άκρως επικίνδυνο και αποφάσισαν να τον σκοτώσουν……
-Αφού έπεσε στα χέρια των  Βουλγάρων το βιβλίο της επικήρυξης, οι Βουλγαρικές αρχές θεώρησαν ότι αφού μέσα στην Τουρκία ο Ιππόκ είχε τέτοια δράση θα τους δημιουργούσε προβλήματα. Έτσι άτυπα αποφάσισαν να τον σκοτώσουν.  Δεν ήταν όμως τόσο εύκολο διότι δεν υπήρχε  επίσημη καταδίκη.
Αποφάσισαν  λοιπόν να στήσουν κάποιο γεγονός και με δικαιολογία της αντίστασης κατά της αρχής να τον σκοτώσουν.
Ο Ιππόκ όμως είχε καταλάβει τις προθέσεις τους και σαν έμπειρος και παλιός πολεμιστής δεν έμενε ποτέ μόνος  και δεν έδινε ποτέ δικαίωμα για οτιδήποτε.
-Τα βράδια μετά από τις κοπιαστικές εργασίες της ημέρας, οι άντρες πηγαίνανε στο καφενείο του χωριού για να μάθουν τα νέα.
Ο ιδιοκτήτης του καφενείου ήταν κουμπάρος και φίλος του Ιππόκ. Οι Βούλγαροι  προσπαθούσαν, προσποιούμενοι τους φίλους ,να συνοδεύσουν τον Ιππόκ στο σπίτι μετά το καφενείο.
Ο Ιππόκ, κατάφερνε με διάφορες δικαιολογίες να το αποφεύγει.
Μια από τις συχνότερες ήταν, “Θα μείνω στου κουμπάρου μου, του καφετζή, απόψε διότι αύριο έχουμε κάποια δουλειά μαζί”.
Οι Βούλγαροι μετά από αρκετές άκαρπες προσπάθειες αποφάσισαν να πιέσουν περισσότερο. Έτσι το μοιραίο  βράδυ, οι τρείς Βούλγαροι, δύο στρατιώτες και κάποιος ανώτερός τους, αφού ήπιαν  αρκετά ,προθυμοποιήθηκαν  πάλι να συνοδεύσουν τον Ιππόκ στο σπίτι. Παρά τις δικαιολογίες και τη προσπάθεια αποφυγής  οι δύο στρατιώτες τον έπιασαν αγκαζέ και τον έβγαλαν από το καφενείο δια της βίας. Στην διάρκεια της διαδρομής ο τρίτος τους πλησίασε από πίσω και  του έριξε πισώπλατα  από μικρή απόσταση. Αμέσως εξαφανίστηκαν μέσα στο σκοτάδι. Ο αδελφός του ο Γιώργης πετάχτηκε έξω οπλισμένος αλλά το μόνο που βρήκε ήταν το πτώμα του Ιππόκ. Την επόμενη μέρα διέδωσαν ότι ο Ιππόκ  αντιστάθηκε στις αρχές προσπαθώντας  να αποσπάσει τα όπλα των Βουλγάρων για  να τους σκοτώσει. Έτσι κι’ αυτοί εκτελώντας το καθήκον τους τον πυροβόλησαν.
Οι υποψίες ,από όλους τους κατοίκους του χωριού, για το ποιος έδωσε το βιβλίο της επικήρυξης στους Βουλγάρους πέσανε σε κάποιον συγχωριανό.


Μετά την απελευθέρωση στο πανηγύρι του Μακρυχωρίου, ο δεκαπεντάχρονος γιός του Ιπποκράτη , Δανιήλ  Δεδέογλου, με την προτροπή χωριανών οι οποίοι του όπλισαν το χέρι, επιχειρεί να εκδικηθεί τον προδότη που έδωσε το βιβλίο της επικήρυξης στους κατακτητές , αλλά λόγω απειρίας αστοχεί.

Σημείωση:Ευχαριστούμε τον Παναγιωτίδη Ελευθέριο το γένος Δεδέογλου για τις πολύτιμες πληροφορίες που διέσωσε,καθώς και για το φωτογραφικό υλικό της ανάρτησης.


Επίσης,μια ιστορία,για τον Ιππόκ Αγά....

Ο τάφος του Χαμπίλ Μπέη στο Δύσβατο
Στις αρχές του Ιουνίου 1921,  όταν πλέον οι διώξεις σε βάρος των Ελλήνων είχαν πάρει μορφή παροξυσμού, ο Ιπποκράτης Δεδέογλου, όντας καπετάνιος στο όρος Νεμπυάν, πληροφορήθηκε για την σφαγή, στην τοποθεσία Κιοβτσέσου, των 570 Ελλήνων Μπαφρινών που είχαν πάρει το δρόμο της εξορίας.
Φοβούμενος για την ζωή των μελών της οικογενείας του, φίλων, γειτόνων και συγγενών του, αποφάσισε να κατέβει στην Μπάφρα και να παραλάβει όλους αυτούς τους ανθρώπους στο βουνό. Ο μεγάλος καπετάνιος είχε απορρίψει προτάσεις – δήθεν – ειρήνευσης, του Διοικητή της Μπάφρας Σαμλή Κιορ Τζεμίλ  Μπέη και τούτο αποτελούσε πρόσθετο λόγο απομάκρυνσης της οικογένειας του από την πόλη της Μπάφρας, φοβούμενος αντεκδίκηση του Διοικητή.
Η απομάκρυνση όμως τόσων ανθρώπων από την πόλη της Μπάφρας δεν ήτανε υπόθεση εύκολη.
Παρά ταύτα ο Ιπποκ Αγάς συνεργαζόμενος  με τον φίλο του Τζέρκεζο Χαμπίλ Μπέη και βοηθούμενος από τους δύο ανεψιούς του, Εγιούπ και Καντήρ, νύχτα παρέλαβαν από την πόλη 122 άτομα και άλλα μεν οδήγησαν στο βουνό, άλλα δε στο τσιφλίκι του Χαμπίλ Μπέη στην περιοχή παραλίας της Μπάφρας.
Τέσσερις μήνες μετά, ο Ιππόκ Αγάς με 101 εκ των 122 προσώπων,  με βενζινάκατο απέπλευσαν κρυφά από παραλία της Μπάφρας και αποβιβάστηκαν στην Μήδεια της Αν. Θράκης. Εκείθεν μέσω Κωνσταντινούπολης, ήρθαν στην Ανδριανούπολη από όπου και εισήλθαν στην Ελλάδα.
Λίγες ημέρες μετά την φυγή των 101 προσώπων, ο Χαμπίλ Μπέη, νοίκιασε με έξοδά του άλλη βενζινάκατο και φυγάδευσε στην Ελλάδα τους υπόλοιπους 21.
Στο μεταξύ, επειδή ο διοικητής της Μπάφρας πληροφορήθηκε το γεγονός και άρχισε να αναζητά τον Χαμπίλ Μπέη, εκείνος φοβούμενος για τη ζωή του, εγκατέλειψε όλη την πλούσια πατρική του περιουσία και μεταμφιεσθείς διέφυγε στην Τραπεζούντα και εκείθεν στην Κωνσταντινούπολη.
Τελικά πέρασε κι αυτός, μαζί με τους δύο ανεψιούς του στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα.
Ο Ιπποκράτης Δεδέογλου ως πρόσφυγας πλέον, εγκαταστάθηκε στο χωριό Μακρυχώρι Ν. Καβάλας.
Εδώ τελειώνει η αφήγηση του αείμνηστου Αντωνίου Γαβριηλίδη για το θαυμάσιο αυτό γεγονός της συνεργασίας Ιπποκ – Χαμπίλ, προκειμένου να διασωθούν 122 χριστιανικές ζωές.....


Περισσότερα,εδώ ..ΠΗΓΗ:Eidisis




Παρακαλώ,όποιος έχει παραπάνω στοιχεία,για τους αντάρτες μας,να επικοινωνήσει μαζί μου masmanidisgr@gmail.com










ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ... " ΔΕΔΕΟΓΛΟΥ ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ "

ΗΛΙΑΣ ΓΡ. ΠΑΝΟΥ





ΠΑΝΟΥ ΗΛΙΑΣ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΝΤΩΝ ΠΑΣΑ
Γεννήθηκε το 1894 στο χωριό Αβδουραχμανλή του Ακ Ντάγ Ματέν του Πόντου.Απόφοιτος του Ροδοκανάκειου σχολαρχείου Ζινζιδερέ Καισάρειας και του αμερικανικού κολεγίου"Ανατόλια" Μερζιφούντας.Δημοδιδάσκαλος στο χωριό Χαϊτάλαπα Πάφρας Πόντου-Προφήτη Λαγκαδά – Νέας Μπάφρας Σερρών και διευθυντής του Γυμνασίου Δράμας.Το ανεκτίμητο ιστορικό αρχείο του κατασχέθηκε από τους Βούλγαρους το 1941 και καταστράφηκε.Έκτοτε οι Πόντιοι και ιδιαίτερα οι Παφραίοι έγιναν φτωχότεροι.Πέθανε στη Νέα Μπάφρα Σερρών σε βαθειά γεράματα,αφήνοντας στη ζωή τη σύζυγο του Ραχήλ και τις τέσσερις κόρες του,Ελένη,Κίτσα,Εύχαρη και Σοφία.

ΠΗΓΗ:vatolakkos

ΠΗΓΗ: Santeos

Παρακαλώ,όποιος έχει παραπάνω στοιχεία,να επικοινωνήσει μαζί μου masmanidisgr@gmail.com

ΠΗΓΗ: Santeos























ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ... " ΗΛΙΑΣ ΓΡ. ΠΑΝΟΥ "

ΑΝΤΩΝ ΠΑΣΑΣ




Αντών Πασάς
Αντών’ Πασάς
Του Πολατίδη Βασίλειου 13/3/2014

O Αντώνης Χατζηελευθερίου ή Αντών Πασάς ή Αντών Αγάς ή Αντών Καραμπέγ, γεννήθηκε το 1888 στο χωριό Κουρουκοκτσέ της επαρχίας της Πάφρας.
Το 1912 σε ηλικία 24 ετών προτίμησε να ανέβει αντάρτης στα βουνά παρά να καταταγεί και να υπηρετήσει στον τουρκικό στρατό, αντιδρώντας με αυτή τη στάση, στις βιαιοπραγίες των τούρκων κατά των Ελλήνων.Οι συγχωριανοί του τον προέτρεψαν να καταταγεί, για να μην αφανιστεί το χωριό τους απ τους τούρκους.Τελικά ο Αντώνης Χατζηελευθερίου κατετάγει το Μάρτιο του 1912 πρώτα στην Σαμψούντα και έπειτα στην 
Αμάσεια στο 4ο σώμα του τουρκικού στρατού.Οι τούρκοι τον εξευτέλιζαν και τον ταπείνωναν όπως έκαναν σε όλους τους Έλληνες που είχαν την ατυχία να καταταγούν.
Αμέτρητες ήταν οι αγγαρείες, οι ταπεινώσεις και τα βασανιστήρια. Υπέμεινε πολλούς εξευτελισμούς και ταπεινώσεις, όμως δεν άργησε και το Σεπτέμβριο του 1912 στην Αμάσεια άδραξε την ευκαιρία και το ‘σκασε απ’ τον τούρκο φρουρό εκτελώντας τον. Μετά από πολλές ταλαιπωρίες και βάσανα κι αφού διέσχισε μόνος τα βουνά του Πόντου, έφτασε στο χωριό του.
 Ανέβηκε αμέσως στο βουνό, όπου βρήκε κι άλλους που κρύβονταν από τους τούρκους ή που λιποτάκτισαν από τον τουρκικό στρατό και σχημάτισε ένα αντάρτικο σώμα.

Πελαγία Οξύζογλου
Στο βουνό γνώρισε και παντρεύτηκε στις αρχές του 1915 την γυναίκα του Πελαγία Οξύζογλου. Το 1915 ξεκινά τον ένοπλο αγώνα κατά των τούρκων ως αρχηγός μια μεγάλης αντάρτικης ομάδας.
Οι αντάρτες εκείνη την περίοδο προμηθεύονταν τα όπλα τους από την Ρωσία, καθώς επίσης υπήρχαν και όπλα που έφερναν μαζί τους οι λιποτάκτες από τον τουρκικό στρατό.
Οι μάχες εναντίον του τούρκικου στρατού και των τούρκων ανταρτών είχαν ανάψει πάνω στα βουνά του δυτικού Πόντου.
Οι Έλληνες γνωρίζοντας την γεωγραφία της περιοχής τους έστηναν ενέδρες με μικρές ομάδες κατατροπώνοντας τους τούρκους.

Το Μαρτίου του 1915 ο Αντών’ Πασάς μαζί με το αντάρτικο του σώμα βρίσκονταν στην λιμνοθάλασσα της Πάφρας για να προμηθευτεί ψάρια για τους άντρες του.
Εκεί όμως του είχαν στήσει ενέδρα οι τούρκοι. Πληροφορήθηκε από τους άντρες του για την ενέδρα και προτίμησε να επιτεθεί κατά μέτωπον.
Η επίθεση των ανταρτών του Αντών’ Πασά πραγματοποιήθηκε τα ξημερώματα. Σα λιοντάρια έπεσαν οι αντάρτες του πάνω στους τούρκους.
Οι τούρκοι τα έχασαν και υποχώρησαν αλλόφρονες στο βουνό Καλινίκ όπου και εξοντώθηκαν, αφού είχαν περικυκλωθεί και από άλλα αντάρτικα σώματα.
Συνέλαβαν πολλούς τούρκους στρατιώτες και χωροφύλακες και τους αντάλλαξαν με Έλληνες αιχμάλωτους που σάπιζαν στις φυλακές της Σαμψούντας και της Πάφρας.
Στα βουνά του Πόντου αντηχούσε το όνομα του θρυλικού καπετάνιου.


Μητροπολίτης Χρύσανθος
Τον Ιούνιο του 1916 στην Μητρόπολη της Τραπεζούντας, με επικεφαλής των Μητροπολίτη Χρύσανθο και παρόντων των καπετάνιων των αντάρτικων ομάδων του δυτικού Πόντου,
ο Αντώνης Χατζηελευθερίου ορίσθηκε «αρχιστράτηγος» όλων των αντάρτικων ομάδων του δυτικού Πόντου.
Αμέσως μετά την εγκατάσταση του ρώσου στρατηγού Λιαχωβ στην Τραπεζούντα με επιστολή του που απευθύνεται στον Μητροπολίτη Αμάσειας Γερμανό Καραβαγγέλη, καλεί να έρθουν στην Τραπεζούντα όλοι οι οπλαρχηγοί του Δυτικού 
Πόντου.

Την επιστολή του Στρατηγού στους αντάρτες τη διαβίβασε ο επίσκοπος Πάφρας Ευθύμιος Αγριτέλης στις 18 με 19 Απριλίου του 1916 και στις 
20 Απριλίου όλοι σχεδόν οι καπετάνιοι χρησιμοποιώντας καΐκια από τις παραλίες της Σαμψούντας και της Πάφρας-Αλατσάμ πήγαν στην Τραπεζούντα και συγκεντρώθηκαν, σύμφωνα με τις αφηγήσεις τους, σε ένα μεγάλο σχολείο (ίσως) στο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας.
Παρέστη εκεί ο Ρώσος Στρατηγός Λιαχώφ, ο προσωρινός Κυβερνήτης Κωνσταντίνος Θεοφυλάκτου, ο Μητροπολίτης Χρύσανθος και πολλοί Ρώσοι Αξιωματικοί.
Ο στρατηγός Λιαχώβ υποσχέθηκε να τους ενισχύσει με όπλα, πυρομαχικά, τρόφιμα, φάρμακα και ιματισμό για να συνεχίσουν τον αγώνα κατά των Τούρκων μέχρι την οριστική κατάληψη και απελευθέρωση ολόκληρου του Πόντου.
Στην μεγάλη και ιστορική αυτή συνάντηση πήραν μέρος όλοι οι καπετάνιοι του Πόντου και ορίστηκε χωριστά για τον καθένα το βουνό και το αρχηγείο όπου μπορούσε να δράσει.
Μετά από πρόταση του Στρατηγού και του Μητροπολίτη Χρύσανθου όλοι οι συγκεντρωθέντες ενέκριναν δια βοής τον Αντώνιο Χατζηελευθερίου ή Αντών Πασά ή Αντών Καραμπέγ,αρχηγό του Νεπιέν Ντάγ ως Γενικό Αρχηγό όλων των αντάρτικων τμημάτων του Δυτικού Πόντου, μάλιστα δε ο Ρώσος Στρατηγός τοποθέτησε στο κεφάλι του Αντώνη ένα καπέλο Κοζάκου αξιωματικού με ένα μεγάλο σταυρό ή αστέρι που είχε μπροστά στο καπέλο.
Η αναγνώριση του Αντών’ πασά ως γενικού αρχηγού έγινε γνωστή στις τουρκικές αρχές οι οποίες με εισήγηση τους στο σουλτάνο ζήτησαν την επικήρυξη του για το ποσό των 5.000 χρυσών τουρκικών λιρών,ποσό επικήρυξης μεγαλύτερο μετά από εκείνο κατά του Κουτσόγλου Αναστασίου “Καρατσοσούκ” απ’ το Κουρλένταμι της Μπάφρας που έδρασε το 1821 ως κλέφτης και αρματολός στα βουνά της Μπάφρας.
 Τον Απρίλιο του 1917 ο Αντών’ πασάς με 400 αντάρτες βάδισε κατά της κωμόπολης Τσιτνίκ στην περιοχή της Αμάσειας και απείλησε ότι θα την κάψει αν δεν απελευθέρωναν την Πελαγία, την γυναίκα του.Είχε σκοπό να επιτεθεί με 5.000 αντάρτες στην Αμάσεια και να μην αφήσει τούρκο για τούρκο. Από την πλευρά τους οι τούρκοι τρομοκρατήθηκαν μαθαίνοντας αυτές τις ειδήσεις και έσπευσαν να απελευθερώσουν την Πελαγία.
Τον Μάϊο του 1917 οι τούρκοι της Αμάσειας και της Πάφρας έστειλαν Έλληνες που είχαν επιρροή στην περιοχή για να διαπραγματευτούν με τον Αντών’ πασά.
Οι όροι ήταν οι παρακάτω: να παραδώσουν τα όπλα τους, δίχως όρους αμνηστίας σε όλους, να σταματήσουν οι εχθροπραξίες και να γυρίσουν όλοι πίσω στα σπίτια τους.
Ο Αντώνης επειδή γνώριζε πολύ καλά τι εστί τούρκος, ήξερε πως οι υποσχέσεις τους ήταν ψεύτικες, γι' αυτό και δεν τις δέχτηκε.Ότι δεν κατάφεραν όμως, να κάνουν με την δύναμη των όπλων οι τούρκοι, το κατάφεραν με την δύναμη του χρυσού, που τόσους και τόσους σπουδαίους άντρες έχει καταστρέψει.
Δυο πρωτοπαλίκαρα του Αντώνη Χατζηελευθερίου, ο Αναστάσιος Αβραμίδης και ο Ελευθέριος Κουλπαρίδης, θαμπωμένοι από τον χρυσό των τούρκων, οργάνωσαν την δολοφονία του παλληκαριού, χωρίς καμιά τύψη.
Πήραν με το μέρος τους και τον Αντώνη Χατζηπαρασκευά προτείνοντάς τον για καπετάνιο. Ο Ελευθέριος Κουλπαρίδης μάλιστα, ήταν και κουμπάρος του Αντών’ πασά και με πρόφαση να πάνε σ' ένα χωριό για να του αγοράσουν ένα καλό άλογο σαν δώρο, πήγε μαζί τους. Αφού πρώτα ακινητοποίησαν τους συνοδούς του και την γυναίκα του, τον σκότωσαν και μετά τον αποκεφάλισαν. Μετέφεραν το κεφάλι του στην Πάφρα και μετά στην Σαμψούντα όπου το κάρφωσαν σε ένα πάσσαλο και το περιέφεραν σαν τρόπαιο σε όλη την περιοχή.
Αυτή η άνανδρη πράξη των τριών προδοτών συντάραξε τον Ελληνισμό του Πόντου. Ο Γερμανός Καραβαγγέλης εξόπλισε ένα σώμα και έψαξε να τους βρει, αλλά μάταια. 
Μέχρι και ο Κιορ Τζεμίλ, ένας ανώτερος τούρκος αξιωματούχος στην Πάφρα είπε σε αυτούς τους τρεις προδότες  :

“ Άντε να χαθείτε καταραμένα σκυλιά. Πώς τολμήσατε να κάνετε ένα τέτοιο έγκλημα στον αρχηγό σας; Εμένα ήταν αντίπαλος μου, αλλά εσείς πώς σκοτώσατε ένα τέτοιο παλληκάρι ;"

Ο Αντών’ πασάς όπως και εκατοντάδες άλλα παλικάρια, θρυλικές υπάρξεις του Ελληνισμού του Πόντου, διεξήγαγαν λαμπρούς αγώνες για την πατρίδα και την οικογένεια μέσα από στερήσεις και δεινοπαθήματα.
Στην πλειοψηφία τους έπεσαν υπέρ της πατρίδας θυσιάζοντας το αίμα αλλά και τη ζωή τους, ως γνήσια τέκνα λαμπρών προγόνων.
Έτσι η γή του Πόντου πλημύρισε από εθνομάρτυρες που χαρακτηρίζονταν από αυτοθυσία αλλά και την πίστη τους στον Ιησού Χριστό.
Τα ονόματα πολλών εξ’ αυτών κοσμούν τα αγιολόγια της Ορθοδόξου Εκκλησίας.






ΠΗΓΗ: Kotsari






















ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ... " ΑΝΤΩΝ ΠΑΣΑΣ "

Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου 2014

Σινώπη (Αρχαιότητα)





Σινώπη (Αρχαιότητα)
Συγγραφή : Στεφανίδου Βέρα* (21/3/2005)
 «Σινώπη (Αρχαιότητα)», 2005,
ΠΗΓΗ:Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣΣινώπη (Βυζάντιο)
                               Σινώπης Επισκοπή




1. Ανθρωπογεωγραφία

1.1. Γεωγραφική τοποθέτηση
Η Σινώπη ταυτίζεται με τη σύγχρονη πόλη Sinop, η οποία είναι η πρωτεύουσα της επαρχίας Sinop στα βόρεια παράλια της Τουρκίας. Η Σινώπη χτίστηκε στο ακρωτήριο που βρίσκεται δυτικά των εκβολών του ποταμού Άλυος και σχεδόν απέναντι από τη χερσόνησο της Κριμαίας. Η επιλογή αυτής της τοποθεσίας από τους αρχαίους Έλληνες αποίκους δεν ήταν τυχαία. Εκτός από το ιδιαίτερα ήπιο κλίμα της, σε σύγκριση με άλλες περιοχές του Ευξείνου Πόντου,1 η Σινώπη διέθετε τα καλύτερα φυσικά λιμάνια2 στις νότιες ακτές του Ευξείνου Πόντου και αποτελούσε ένα φυσικό και ασφαλές σημείο αναφοράς για τα πλοία που ταξίδευαν κατά μήκος αυτών των ακτών.

1.2. Ετυμολογία τοπωνυμίου

Σύμφωνα με τις πηγές, η Σινώπη πήρε το όνομά της από τη νύμφη Σινώπη*, την οποία ο Απόλλωνας απήγαγε και, στη συνέχεια, έκρυψε στην περιοχή. Η νύμφη ήταν κόρη του ποταμού Ασωπού της Βοιωτίας. Σύμφωνα με τον Εύμελο όμως, πατέρας της νύμφης Σινώπης ήταν ο ποταμός Ασωπός, που βρισκόταν μεταξύ της Σικυώνας και της Κορίνθου.3

Νόμισμα με την Σινώπη.
*(Σημείωση "Πατρίδα μας είναι ο Πόντος":H Σινώπη,είχε μαζί της ένα γιο, το Σύρο, επώνυμο ήρωα των Σύρων και ήταν μια από τις βασίλισσες των Αμαζόνων. Μια άλλη εκδοχή θέλει τη Σινώπη, κόρη του Άρη και της Αίγινας, που την αγάπησε ο Δίας και της υποσχέθηκε να της προσφέρει ό,τι του ζητούσε. Εκείνη τότε του ζήτησε να σεβαστεί την παρθενία της και ο θεός κράτησε το λόγο του. Η Σινώπη αρνήθηκε επίσης τον έρωτα του Απόλλωνα και πολλών θνητών και πέθανε παρθένα.Ήταν,έτσι,γνωστή ως η μεγάλη, μοναχική και άγρια παρθένος του Πόντου.)
1.3. Χρόνος ίδρυσης

Η εξακρίβωση του χρόνου ίδρυσης της Σινώπης είναι ιδιαίτερα σημαντική, μια και είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ίδρυση πολλών άλλων αποικιών-πόλεων στα νότια παράλια του Ευξείνου Πόντου. Αν και οι πηγές μάς δίνουν αντιφατικές πληροφορίες, καθώς οι ανασκαφές συνεχίζονται στην περιοχή, τα αρχαιολογικά ευρήματα βοηθούν όλο και περισσότερο στην κατανόηση του χρόνου ίδρυσης και της ιστορίας της πόλης. Έως το 2004 τα αρχαιολογικά ευρήματα υποδήλωναν ότι η ελληνική αποικία της Σινώπης ιδρύθηκε το β΄ μισό του 7ου αι. π.Χ.4

1.4. Δημογραφικά – Εθνολογικά στοιχεία

Η Σινώπη ιδρύθηκε από Έλληνες, στην περιοχή όμως ζούσαν ήδη γηγενείς πληθυσμοί. Εξάλλου, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, οιΚιμμέριοι είχαν ήδη ιδρύσει μια αποικία στη χερσόνησο όπου αργότερα χτίστηκε η πόλη.5 Αυτό υποστηρίζεται και από την έλλειψη ελληνικών αρχαιολογικών ευρημάτων στις ανασκαφές που έγιναν σε καταυλισμό έξω από τα ελληνιστικά τείχη της πόλης στη βόρεια πλευρά της χερσονήσου.6 Καθώς η κυριότερη πηγή πλουτισμού για τους Σινωπείς ήταν η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της περιοχής και το εμπόριο, είναι αναμενόμενο ότι θα είχαν επαφές με τους γηγενείς πληθυσμούς. Σύμφωνα με τον Ξενοφώντα, οι Παφλαγόνες είχαν μόνιμους αντιπροσώπους στη Σινώπη, οι οποίοι ενεργούσαν για λογαριασμό του αρχηγού τους, βοηθώντας την ομαλή διεξαγωγή του εμπορίου.7 Είναι επίσης αναμενόμενο ότι πολλοί γηγενείς κάτοικοι εξελληνίστηκαν σε σύντομο χρονικό διάστημα, είτε γιατί έρχονταν σε τακτική επαφή με τους Έλληνες είτε γιατί επέλεξαν να ζουν στη Σινώπη. Γενικά, ο πληθυσμός της Σινώπης αυξήθηκε αρκετά σύντομα, ώστε η πόλη να έχει τη δυνατότητα να ιδρύσει αποικίες στα νότια παράλια του Ευξείνου Πόντου.8


Ενεπίγραφο τμήμα ταφικού μνημείου
4ος αι.π.Χ
2. Ιστορία

Σύμφωνα με ορισμένες αρχαίες πηγές, η πόλη ιδρύθηκε από το Θεσσαλό Αυτόλυκο, το σύντροφο του Ηρακλή κατά τη διάρκεια της Αργοναυτικής Εκστρατείας, τον οποίο οι κάτοικοι της Σινώπης τιμούσαν ως ήρωα.9 Αυτή η παράδοση υποστηρίζει ότι οι πρώτοι Έλληνες έφτασαν στην περιοχή πριν από την Ομηρική περίοδο.10 Σύμφωνα με άλλες πηγές, η πόλη ιδρύθηκε από τον Αβρόδοντα ή Άβρο,11 
ο οποίος πιθανόν να καταγόταν από τηΜίλητο.12 Εξάλλου, οι αρχαίες πηγές τείνουν να συμφωνούν ότι η Σινώπη ιδρύθηκε από τους Μιλήσιους.13 Μπορεί όμως ο Αβρόδοντας να καταγόταν από το Άργος και να είχε ζήσει στην Κόρινθο.14 
Αν και δεν έχουμε αρχαιολογικές αποδείξεις ή αξιόπιστες πηγές που να συνδέουν την Κόρινθο με την ίδρυση της Σινώπης, ορισμένες πηγές αναφέρουν ότι ο βασιλιάς της Κολχίδας Αιήτης είχε κορινθιακή καταγωγή,15 στοιχείο που φανερώνει τη σχέση μεταξύ της Κορίνθου και της περιοχής του Ευξείνου Πόντου.

Η Σινώπη, όπως και άλλες πόλεις στα νότια παράλια του Ευξείνου,16 εμφανίζεται με δύο ημερομηνίες ίδρυσης, στα μέσα του 8ου και στο β΄ μισό του 7ου αι. π.Χ. 

Όμως, τα μέχρι σήμερα αρχαιολογικά ευρήματα υποδηλώνουν ότι η πόλη ιδρύθηκε το β΄ μισό του 7ου αι. π.Χ., πιθανόν το 632/631 π.Χ., όπως αναφέρει και ο Ευσέβιος. Συγκεκριμένα, δεν έχουν βρεθεί κτίσματα, αλλά μόνο κεραμικά σκεύη από εκείνη την εποχή. Θεωρείται πιθανόν ότι η αρχική αποικία είχε ιδρυθεί κοντά στην ακρόπολη της Σινώπης, η οποία δεν έχει ανασκαφεί πλήρως, καθώς στο μέρος αυτό λειτουργούσαν φυλακές υψίστης ασφαλείας έως το 1998. Αυτά τα λιγοστά ευρήματα υποδηλώνουν ότι οι Σινωπείς, κατά το β΄ μισό του 7ου και κατά τον 6ο αι. π.Χ., ασχολούνταν κυρίως με το εμπόριο. Προς το παρόν τουλάχιστον, δεν υπάρχουν αποδείξεις για εκτενείς αγροτικές δραστηριότητες στην ενδοχώρα της Σινώπης εκείνη τη χρονική περίοδο.17
Κατά τον 5ο και τις αρχές του 4ου αι. π.Χ., η Σινώπη αναπτύχθηκε σημαντικά. Δυστυχώς, οι πηγές μάς δίνουν περιορισμένες πληροφορίες για αυτή την περίοδο. Γνωρίζουμε όμως ότι το 430 π.Χ. ο Περικλής και ο Λάμαχος ανέτρεψαν τον τύραννο της Σινώπης Τιμησίλαο.18 Μετά την αποκατάσταση του δημοκρατικού πολιτεύματος, 600 Αθηναίοι πήγαν έποικοι στη Σινώπη, γεγονός που υποστηρίζεται και από τα αρχαιολογικά ευρήματα. Συγκεκριμένα, ανασκαφές έδειξαν ότι γύρω στα τέλη του 5ου αι. π.Χ. η πόλη επεκτάθηκε σημαντικά με την κατασκευή νέων σπιτιών,19 ενώ πολλές επιτύμβιες στήλες του 5ου και 4ου αι. π.Χ. δηλώνουν την αθηναϊκή καταγωγή των νεκρών.20 Η άνθηση της πόλης γίνεται φανερή και από τις αποικιακές της δραστηριότητες στα ανατολικά παράλια του Πόντου. Σύμφωνα με τον Ξενοφώντα,21 η Σινώπη ίδρυσε την Τραπεζούντα, ταΚοτύωρα και την Κερασούντα. Αυτές οι πόλεις πλήρωναν ετήσιο φόρο στη Σινώπη με αντάλλαγμα την προστασία της από εξωτερικές απειλές.22 Παράλληλα, οι Σινωπείς επέκτειναν τις εμπορικές τους δραστηριότητες στις βόρειες ακτές του Ευξείνου Πόντου, όπου ανασκαφές έφεραν στο φως σημαντικό αριθμό σινωπικών αγγείων πρώιμης τεχνοτροπίας και άλλα κεραμικά αντικείμενα.23
Γύρω στο 360 π.Χ., η δύναμη της Σινώπης είχε εξασθενήσει. Ο σατράπης της Καππαδοκίας Δατάμης επιτέθηκε εναντίον της και θα την είχε καταλάβει, αλλά διατάχθηκε να σταματήσει την επίθεση από τον Πέρση βασιλιά Αρταξέρξη Β΄.24 Τελικά, ο Δατάμης μάλλον συνήψε συμμαχία με τους Σινωπείς, γεγονός που αποτυπώθηκε σε μια σειρά από νομίσματα εκείνης της περιόδου, τα οποία φέρουν την επιγραφή ΔΑΤΑΜ.25 Λίγες δεκαετίες αργότερα γνωρίζουμε ότι η Σινώπη είχε στείλει πρέσβεις στην Περσέπολη, προκειμένου να συναντήσουν τον Πέρση βασιλιά. Όμως, έμειναν έκπληκτοι όταν, αντί του Δαρείου Γ΄, βρέθηκαν μπροστά στο Μεγάλο Αλέξανδρο.26 Γενικά, οι περιορισμένες πηγές και τα αρχαιολο-γικά ευρήματα δε μας επιτρέπουν να έχουμε ολοκληρωμένη εικόνα για την ιστορία της Σινώπης κατά τον 4ο και 3ο αι. π.Χ.
Κατά το β΄ μισό του 3ου αι. π.Χ., η Σινώπη συνέχιζε να θεωρείται σημαντική πόλη λόγω της γεωγραφικής της θέσης. Όποιος την είχε υπό την κυριαρχία του μπορούσε να ελέγχει το εμπόριο των νότιων ακτών 
του Ευξείνου Πόντου και να εκμεταλλεύεται τις πλουτοπαραγωγικές της πηγές, για τις οποίες θα γίνει λόγος στη συνέχεια. Για αυτούς ακριβώς τους λόγους ο Μιθριδάτης Β΄ επιχείρησε να την κατακτήσει το 220 π.Χ. Ίσως και να τα είχε καταφέρει, αλλά οι κάτοικοι της Ρόδου βοήθησαν τους Σινωπείς, προσφέροντάς τους σημαντική οικονομική ενίσχυση.27
Το 183 π.Χ. ο Φαρνάκης Α΄ κατέκτησε την πόλη.28 Οι κάτοικοι της Ρόδου προσπάθησαν να διαμαρτυρηθούν στους Ρωμαίους συμμάχους τους για αυτό το γεγονός, αλλά η Ρώμη δεν απάντησε στη διαμαρτυρία τους.
Η Σινώπη εντάχθηκε στο βασίλειο των Μιθριδατών, έγινε η πρωτεύουσά του και το μέρος όπου γεννήθηκε ο Μιθριδάτης ΣΤ΄.29 Ως πρωτεύουσα του Μιθριδατικού βασιλείου, κατά τη διάρκεια των Μιθριδατικών πολέ-
μων είχε ταχθεί υπέρ του Μιθριδάτη ΣΤ΄.
Στον Γ΄ Μιθριδατικό πόλεμο, το 70 π.Χ., ο Ρωμαίος στρατηγός Λούκουλλος πολιόρκησε την πόλη, την κατέλαβε και σκότωσε τη
 φρουρά που είχε τοποθετήσει εκεί ο Μιθριδάτης ΣΤ΄. Όμως, όχι μόνο
δεν τιμώρησε τους Σινωπείς, αλλά έδωσε στην πόλη την ελευθερία και την αυτονομία της.30 Αν και από εκείνη την περίοδο η Σινώπη εντάχθηκε στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, για ένα χρονικό διάστημα, οι Ρωμαίοι παραχώρησαν τη διοίκησή της στο Φαρνάκη Β΄. Ο Φαρνάκης πρέπει να απομακρύνθηκε λίγο πριν από το 47 π.Χ., καθώς τότε ο Ιούλιος Καίσαρας επανίδρυσε την πόλη ως ρωμαϊκή αποικία με την ονομασία Colonia Julia Felix Sinope.31
Ως πόλη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η σημασία της Σινώπης στην πολιτική και οικονομική ζωή των νότιων ακτών του Ευξείνου Πόντου αναζωπυρώθηκε. Αυτό διαφαίνεται από το γεγονός ότι, μαζί με την Τραπεζούντα, ήταν η πιο πιθανή βάση του επονομαζόμενου ρωμαϊκού ποντικού στόλου (classis Pontica), από τα μισά του 1ου έως και τον 3ο αι. μ.Χ.32 Επίσης, όπως μαρτυρούν οι πηγές, είχε αρκετή οικονομική ευμάρεια, ώστε να μπορεί να χρηματοδοτήσει το χτίσιμο υδρευτικών καναλιών που θα έφερναν στην πόλη καθαρό νερό από απόσταση περίπου 25 χλμ.33 Χαρακτηριστικό πάντως είναι ότι, ως ρωμαϊκή αποικία (colonia), οι νομισματικές κοπές εκείνης της περιόδου έφεραν επιγραφές στα λατινικά.34



Πλοιάρια,λεπτομέρεια από την
ανάγλυφη διακόσμηση σαρκοφάγου
από την Σινώπη 
3. Οικονομία

Η αλιεία έπαιζε σημαντικό ρόλο στην οικονομία της Σινώπης. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο όρος αλιεία δεν αναφέρεται αποκλειστικά στο ψάρεμα, αλλά και στη ναυπηγία των ψαράδικων πλοίων, καθώς και στα επαγγέλματα που ήταν συνδεδεμένα με την κατασκευή διχτυών, το πάστωμα και τη συσκευασία των ψαριών. 
Οι πηγές αναφέρουν ότι η πόλη επωφελούνταν ιδιαίτερα από την αλιεία της παλαμίδας.35
Τα ψάρια παστώνονταν, εξάγονταν και πωλούνταν, συχνά  

Η πίσω όψη του νομίσματος
της Σινώπης.
σε αρκετά υψηλές τιμές.36 O Αιλιανός περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο στις νότιες ακτές του Ευξείνου Πόντου ψάρευαν το μαυροθαλασσίτικο τόνο με δίχτυα.37 Αν και αναφέρει ονομαστικά μόνο την Αμάστριδα και την Ηράκλεια, μπορούμε να υποθέσουμε ότι και οι Σινωπείς ακολουθούσαν τις ίδιες μεθόδους αλιείας τόνου, έστω και αν τα αποτελέσματα δεν ήταν τόσο εντυπωσιακά όσο στις άλλες δύο πόλεις.38 Επίσης, στις κεντρικές και νότιες ακτές του Ευξείνου Πόντου, οι κέφαλοι39 ήταν ακόμα ένα ψάρι που η αλιεία του μπορούσε να αποφέρει πολλά έσοδα.
Η Σινώπη, και ιδιαίτερα η ενδοχώρα της, ήταν ονομαστή για την ποσό-
τητα και την ποιότητα της ξυλείας της. Τα έλατα, τα σφεντάμια και οι βελανιδιές της περιοχής ήταν ονομαστά ως τα πλέον κατάλληλα ξύλα
για την κατασκευή πλοίων.40 Σύμφωνα με το Θεόφραστο μάλιστα, ήταν πολύ ανώτερα από τα ανάλογα δέντρα που υπήρχαν στις βόρειες ακτές του Ευξείνου Πόντου.41 

Αυτό είχε αποτέλεσμα να αναπτυχθεί ιδιαίτερα η ναυπηγία στην περιοχή, ήδη από τα μέσα του 4ου αι. π.Χ.42
Σύμφωνα με το Στράβωνα, στην περιοχή της Σινώπης, σε αντίθεση με άλλες περιοχές στις ακτές του Ευξείνου Πόντου, υπήρχαν ελαιόδεντρα.43 Είναι πιθανόν ότι το ελαιόλαδο ήταν ένα από τα σημαντικότερα εξαγώγιμα προϊόντα της πόλης, όπως μαρτυρά το πλήθος σινωπικών αμφορέων που έχει βρεθεί στις βόρειες και δυτικές ακτές του Ευξείνου Πόντου.44
Ένα από τα πλέον εξαγώγιμα προϊόντα της Σινώπης, για το οποίο είχε
ένα είδος μονοπωλίου, ήταν η επονομαζόμενη σινωπική βαφή.45 Επρόκειτο για μια κόκκινη βαφή, η οποία χρησιμοποιούνταν στη ζωγραφική από τους καλύτερους Έλληνες ζωγράφους,46 στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό47 και στην ιατρική.48 Η κατασκευή δρόμων στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο έφερε το τέλος
του σινωπικού μονοπωλίου και η σινωπική βαφή έφτανε στο μεσογειακό κόσμο μέσω Εφέσου.49

4. Θρησκεία

Όντας ελληνική αποικία, είναι αναμενόμενο ότι στη Σινώπη 
λατρεύονταν οι Έλληνες θεοί. Είναι επίσης εύλογο ότι από τη στιγμή που οι Μιθριδάτες, οι οποίοι ήταν περήφανοι για την περσική καταγωγή τους, 
την έκαναν πρωτεύουσα του βασιλείου τους, θα υπήρχαν στη πόλη και στην ευρύτερη περιοχή ιερά προς τιμήν περσικών θεοτήτων.
Σύμφωνα με τον Τάκιτο, στη Σινώπη υπήρχε ιερό προς τιμήν του θεού Σεράπιδος και της θεάς Ίσιδος.50 Όταν στην Αίγυπτο βασίλευε ο Πτολεμαίος Α΄, το άγαλμα του Σεράπιδος μεταφέρθηκε από τη Σινώπη στην Αίγυπτο. Ο Τάκιτος αναφέρει ότι μετά τη μεταφορά του αγάλματος στη θέση του ιερού χτίστηκε μεγαλοπρεπής ναός. Αρχαιολογικά
ευρήματα επιβεβαιώνουν την ύπαρξη ιερού προς τιμήν του Σεράπιδος
στη Σινώπη, έστω και αν δεν είναι τόσο μεγαλοπρεπής όσο αναφέρει ο Τάκιτος.51




5. Οικοδομήματα

Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η Σινώπη χτίστηκε στο ακρωτήριο
που βρίσκεται δυτικά των εκβολών του ποταμού Άλυος και σχεδόν απέναντι από τη χερσόνησο της Κριμαίας. Το ακρωτήριο έχει έκταση 20x20 χλμ. και χωρίζεται σε δύο μέρη, τα οποία ενώνει ένας στενότερος ισθμός.
Οι Έλληνες άποικοι εκμεταλλεύτηκαν τα φυσικά λιμάνια που σχηματί-
ζονταν λόγω της ιδιαιτερότητας της γεωγραφίας της περιοχής και
 έχτισαν τη Σινώπη σε αυτόν ακριβώς τον ισθμό.52 Είναι επίσης γνωστό
ότι κοντά στην πόλη υπήρχε άλλο ένα λιμάνι, το οποίο χρησιμοποίησαν
οι Μύριοι κατά το ταξίδι της επιστροφής τους.53
Σύμφωνα με την περιγραφή του Στράβωνα, κατά τον 1ο αι. μ.Χ., η πόλη ήταν οχυρωμένη, διέθετε λιμάνια, δρόμους, κήπους, προάστια (πιθανόν με όμορφες και πλούσιες βίλες), γυμναστήριο και αγορά.54 Από τις επιστολές του Πλινίου του Νεότερου γνωρίζουμε ότι χτίστηκε
υδραγωγείο και κανάλια τα οποία μετέφεραν στην πόλη καθαρό νερό
από απόσταση περίπου 25 χλμ.55 Επίσης, επιγραφικές πηγές μαρτυρούν ότι στη Σινώπη υπήρχε ρωμαϊκό αμφιθέατρο.56
Αρχαιολογικά ευρήματα υποδηλώνουν ότι η αστική περιοχή της Σινώπης αναπτύχθηκε σημαντικά όταν ήταν τμήμα του Μιθριδατικού βασιλείου. Συγκεκριμένα, ανακαλύφτηκαν σπίτια εκείνης της περιόδου σχεδόν σε όλη την περιοχή μέσα από τα τείχη που διασώζονται μέχρι σήμερα, ενώ παράλληλα με τη θάλασσα βρέθηκε μια σειρά από μεγαλύτερες κατοικίες.57 Η άνθηση της πόλης εκείνη την περίοδο διαφαίνεται και 
από τα περίπου 50 νεκρικά μνημεία με κιονοστοιχίες και άλλα 
με πλούσια διακόσμηση, όπως ένα ζεύγος από λιοντάρια που ορμούν 
στο θύμα τους, τα οποία βρέθηκαν στο νεκροταφείο του 
Kum-kapi.58
Επίσης, ανασκαφές κοντά στο ανατολικό τείχος έχουν φέρει στο 
φως τα θεμέλια ενός μικρού ναού από την Ελληνιστική περίοδο.59

1. Στράβ. 2.1.15-16.
2. Στράβ. 12.3.11· Πολύβ. 4.56.
3. Εύμελος F5, F451 (F. Jacoby)· Απολλ. Ρ., Αργον. 2.946-947· Σχολ. Απολλ. Ρ. 2.946.54c· Διόδ. Σιν. 4.72.
4. Doonan, O., “Sinope”, στο Grammenos, D.V. – Petropoulos, E.K. (επιμ.), Ancient Greek Colonies in the Black Sea (Thessaloniki 2003), σελ. 1380-1381.
5. Ηρ. 4.12.2.
6. Doonan, O., “Sinope”, στο Grammenos, D.V. – Petropoulos, E.K. (επιμ.), Ancient Greek Colonies in the Black Sea, Archaeological Institute of Northern Greece (Thessaloniki 2003), σελ. 1381.
7. Ξεν., Αν. 6.1.15.
8. Σύμφωνα με τον Ξενοφώντα (Αν. 4.8.22), η Τραπεζούντα, τα Κοτύωρα και η Κερασούντα ήταν αποικίες της Σινώπης.
9. Ψευδ.-Σκύμν. 945· Στράβ. 12.3.11· Ανώνυμος, Περίπλ. Ε.Π. 22.
10. Όμ., Ιλ. Κ.267· Οδ. τ.392-466· Burket, W., Homo Necans. The Anthropology of Ancient Greek Sacrificial Ritual and Myth (London 1983), σελ. 131.
11. Ψευδ.-Σκύμν. 947· RE 7.2, στήλη 2155.
12. Σύμφωνα με τον Ανώνυμο (Περίπλ. Ε.Π. 22), ο Αβρόδοντας καταγόταν από τη Μίλητο, αλλά ο Drews θεωρεί ότι το όνομά του δεν έχει ιωνικές ρίζες [Drews, R., “The earliest Greek settlements on the Black Sea”, JHS 45 (1976), σελ. 25-26].
13. Στράβ. 12.3.11· Διόδ. Σιν. 14.31.2· Ψευδ.-Σκύμν. 995-996.
14. RE 2.1, στήλη 461.
15. Επιμενίδης 457F11 (F. Jacoby)· Διόφαντος 805F1 (F. Jacoby).
16. Για παράδειγμα, η Αμισός: Ψευδ.-Σκύμν. 917-918, Στράβ. 12.3.14, η Κύζικος: RE 12.1 (1924), στήλες 228-233, βλ. λ. Kyzikos (Ruge), η Ηράκλεια: Στράβ. 12.3.4.
17. Akurgal, E., “Sinop Kazilari / Die Ausgrabungen von Sinope”, TürkArkeoloji Dergesi 6.1 (1956), σελ. 47-61·Boysal, Y., Über die älteren Fünde vonSinope und die Kolonizationsfragem Archäologischer Anzeiger (AA 1959), σελ. 8-20· Doonan, O., “Sinope”, στο Grammenos, D.V. – Petropoulos, E.K. (επιμ.), Ancient Greek Colonies in the Black Sea, Achaeological Institute of Northern Greece (Thessaloniki 2003), σελ. 1381-1382.
18. Πλούτ., Περ. 20.
19. Akurgal, E. – Budde, L., “Vorläufiger Bericht über die Ausgrabungen in Sinope”, Turk Tarihi Kurumu 5.14 (Ankara 1956), σελ. 215-216.
20. French, D., “Sinopean Notes 1”, Epigrafica Anatolica 18 (1990), σελ. 45-64.
21. Ξεν., Αν. 4.8.22.
22. Ξεν., Αν. 5.5.7-10.
23. Fedoseev, N., “Classification des timbres astynomiques de Sinope”, στο Garlan, E. (επιμ.), Production et Commerce des amphores anciennes en Mer Noire (Aix en Provence 1999), σελ. 27-48.
24. Πολύαιν., Στρατηγ. 7.21.
25. Langella, A., “Sinope, Datame e la Persia”, Dialoghi di Archeologia 7.2 (1989), σελ. 93-107.
26. Αρρ., Αν. 3.24.4.
27. Πολύβ. 4.56.
28. Πολύβ. 23.9· Στράβ. 12.3.11.
29. Στράβ. 12.3.11.
30. Αππιανός, Μιθριδ. 83· Πλούτ., Λούκουλλος, 18.
31. Στράβ. 12.3.11· Plin., Επ., 10.90-91· Magie, D., Roman Rule in Asia Minor, τόμ. 1 (New York  1975), σελ. 414-415.
32. Στράβ. 12.3.11· Speidel, M.P.M. – French, D.H., “Bithynian troops in the kingdom of the Bosporus”, Epigraphica Anatolica 6 (1985), σελ. 100· French, D.H., “Classis Pontica”, Epigraphica Anatolica 4 (1984), σελ. 58-59.
33. Plinius Caecilius Secundus, Epistulae, 10.90.
34. Head, B.V., Historia Numorum. A Manual of Greek Numismatics (Oxford 1911), σελ. 509.
35. Στράβ. 7.6.2, 12.3.11· Αιλ. 4.9, 9.59, 15.10.
36. Plinius Caecilius Secundus, HN 9.18· Διόδ. Σ. 37.3.5.
37. Αιλ. 15.3.
38. Αιλ. 15.5· Πλ., ΦΙ 9.18.
39. Αθήν., Δειπν. 3.118c, 7.307b.
40. Στράβ. 12.3.12· Θεόφρ. 4.5.5.
41. Θεόφρ. 4.5.3.
42. Πολύαιν., Στρατηγ. 7.21.2.5· Robinson, D., “Ancient Sinope”, American Journal of Philology 27 (1906), σελ. 25-153, 245-279.
43. Στράβ. 2.1.15, 12.3.12.
44. Monachov, S., “Les amphores de Sinope”, Anatolia Antiqua 2 (1993), σελ. 107-132.
45. Plinius Caecilius Secundus, HN 35.15· Στράβ. 12.10.
46. Plinius Caecilius Secundus, HN 35.32.
47. Vitr. 7.7· Plinius Caecilius Secundus, HN 35.15.
48. Plinius Caecilius Secundus, HN 35.11.
49. Στράβ. 12.10. Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι ο Robert ανέφερε ότι σινωπικός κρόκος, από τον οποίο γίνεται η βαφή, εξαγόταν από τη Σινώπη έως και το 1855. Robert, L., Noms Indigènes dans l’Asie-Mineure Greco-romaine (1er partie) (Paris 1963), σελ. 182.
50. Tac., Hist. 4.83-84.
51. Akurgal, E. – Budde, L., “Vorläufiger Bericht über die Ausgrabungen in Sinope”, Turk Tarihi Kurumu 5.14 (Ankara 1956· Budde, L., “Kurzer vorläufiger Bericht über die Grabungen in Sinope der Kampagnen 1051-1953”, Türk Arkeoloji Dergesi 6.2 (1956), σελ. 5-10.
52. Στράβ. 12.3.11· Πολύβ. 4.56.
53. Ξεν., Αν. 6.1.15.
54. Στράβ. 12.3.11.
55. Plinius Caecilius Secundus, Epistulae, 10.90.
56. CIG 4157· IGR 3.95.
57. Budde, L., “Kurzer vorläufiger Bericht über die Grabungen in Sinope der Kampagnen 1051-1953”, Türk Arkeoloji Dergesi 6.2 (1956), σελ. 5-10.
58. French, D., “Sinopean Notes 1”, Epigrafica Anatolica 18 (1990), σελ. 45-64.
59. Doonan, O., “Sinope”, στο Grammenos, D.V. – Petropoulos, E.K. (επιμ.), Ancient Greek Colonies in the Black Sea, Archaeological Institute of Northern Greece (Thessaloniki 2003), σελ. 1382.

*Η Βέρα Στεφανίδου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1972. Σπούδασε αρχαία ελληνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Κεντ (Μεγάλη Βρετανία) όπου ειδικεύτηκε στην αρχαία ελληνική τραγωδία. Εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή με θέμα "Ο Πόντος στην Αρχαιότητα". Παράλληλα έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη διδασκαλία της Αγγλικής γλώσσας. Δίδαξε επί σειρά ετών στο Πανεπιστήμιο του Κεντ και συνεργάστηκε ως εξωτερικός συνεργάτης με το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού.

Συμμετοχή σε συγγραφικά έργα: Ιστορία των Ελλήνων
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η Θεά Μά














ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ... " Σινώπη (Αρχαιότητα) "